Mestbeleid, een onnodig open vraagstuk
De opeenstapeling van regels en aanpassingen aan wet- en regelgeving hebben ongetwijfeld een negatieve impact in het oplossen van de vervuiling van het milieu door mest. Dat schrijft de Algemene Rekenkamer na onderzoek over de stand van zaken op weg naar een duurzame veehouderij in Nederland. Je kunt op basis daarvan ook gerust zeggen dat het huidige mestbeleid faalt. Het rapport is een vervolg op onderzoeken uit 2008 en 2013 naar verduurzaming van de intensieve veehouderij. Helaas houdt de Rekenkamer daarbij geen rekening met de actuele feiten rondom de daadwerkelijke positieve stappen die onder meer in de varkenshouderij en melkveehouderij zijn gemaakt.
Onderzoek Algemene Rekenkamer
Het onderzoek van de Algemene Rekenkamer toont aan dat aan de vooravond van de afschaffing van de melkquota in 2015 het overheidsbeleid op een te optimistisch scenario werd gebaseerd. De Algemene Rekenkamer nam onder meer het beleid dat verantwoorde groei van de melkveehouderij mogelijk maakte onder de loep. Dat beleid zorgde niet alleen voor een ‘opeenstapeling van wet- en regelgeving’ en ‘voortdurende aanpassing en uitbreiding van regels’ om de uitstoot van ammoniak, stikstof en fosfaat door de veehouderij te beperken. Het resulteerde ook niet in grip en zicht op de vervuiling door mest volgens hun rapport.
Vereenvoudiging regels
Volgens de Rekenkamer was het daarom beter geweest als de keuze voor groei van de melkveehouderij pas was gemaakt, nadat de beschikbare ruimte daarvoor in kaart was gebracht. In het rapport staat daarom: „Met dit beleid is met instemming van het parlement een bewust risico genomen dat gevolgen heeft voor veehouders en de belasting van de biodiversiteit.” De Algemene Rekenkamer beveelt zowel de ministers van LNV en IenW als het parlement aan om het ‘patroon te doorbreken’ van steeds weer aanpassen van bestaande regels en invoeren van nieuwe regels. Daar zijn wij het roerend mee eens.
In een reactie erkent Minister Schouten ook dat de regelgeving ingewikkeld is geworden en zich momenteel te bezinnen op het mestbeleid, mede in het licht van de recente uitspraak van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof.
Achterhaalde informatie
Het is vreemd dat de Algemene Rekenkamer geen rekening lijkt te hebben gehouden met de positieve ontwikkelingen die de afgelopen jaren in de veehouderij hebben plaats gevonden ten aanzien van de mestproductie. Inmiddels is de mestproductie vanuit de varkenshouderij en melkveehouderij aanzienlijk verminderd, juist door de regels omtrent onder andere fosfaat. Daarnaast wordt er veel werk, tijd en geld gestoken in mestverwerking en zijn in sommige gebieden de fosfaatgehalten gedaald. Blijkbaar baseert de Rekenkamer zich nog op achterhaalde informatie. Het rapport heeft daarom volgens velen de schijn dat er wederom gezocht wordt naar mogelijkheden om de veehouderij in Nederland in te dammen.
Gemiste kans
Onze mening is dat u als boer veel oplossingen zelf voorhanden heeft en daarin dan ook veel te bieden heeft. De overheid zou meer vrijheid en nieuwe wet- en regelgeving moeten kunnen invoeren om in een hoger tempo inzicht te krijgen in deze mogelijkheden door transparantere en laagdrempeligere communicatiestructuren, meer vrijheid in de toepassing van en besluitvorming over wet- en regelgeving en het verbinden en ondersteunen van boeren om deze opties daadwerkelijk bespreek- en uitvoerbaar te maken. Een meer coachende aanpak. De boer heeft zelf namelijk veel meer goede oplossingen in petto en veel meer in z’n mars dan momenteel aan het licht komt en waar ruimte voor is. Zeer jammer van de potentie van deze ondernemers en de sector in het algemeen. Te denken valt in dit kader aan een betere samenwerking en coördinatie ten opzichte van het mestbeleid om de mest optimaal te verdelen. Er zijn boeren en gebieden met een mestoverschot, tegelijkertijd zijn er ook agrariërs die de capaciteit hebben om dit te verwerken of gebruiken, terwijl er geen mogelijkheden zijn hiervan gebruik te kunnen maken, omwille van beperkende wet- en regelgeving, beroerde communicatie en/of stagnerende systemen. Dat is op z’n zachts gezegd een gemiste kans en in praktisch opzicht een onnodige en zeer frustrerende situatie.
AgriBusiness informeert, communiceert en verbindt
Het is ons doel deze transparantie, communicatiestructuren en verbindingen nu en in de toekomst te creëren c.q. te verbeteren. We mogen ons gelukkig prijzen hiermee goed op weg te zijn en te ervaren dat er ook daadwerkelijk openingen en welwillendheid wordt ervaren en ontvangen vanuit de overheid, waarmee wij dan ook op onze beurt maar wat graag in positieve zin oplossingsgericht verbinden.
Heeft u een prangend probleem waarvoor u graag een oplossing heeft of waarvoor u er een denkt te kunnen aandragen? Stuur dan een kort mailbericht naar info@agribusiness. Wij inventariseren uw behoefte en gaan na of wij in en met ons netwerk oplossingen kunnen creëren.
Meer informatie
Wilt u meer weten en/of het rapport van de Algemene Rekenkamer raadplegen? Raadpleeg dan deze link.
Door: Bianca Coenen B Ec B Com – Agrarisch CoPartner, AgriBusiness
Bronnen: Algemene Rekenkamer, Pigbusiness, AgriBusiness